Dzbanek żeliwny – parzenie herbaty w orientalnej oprawie

Starannie zaparzona i pięknie podana herbata potrafi poprawić nastrój. Wystarczy ogrzać dłonie o filiżankę i zachwycić się głębokim aromatem naparu, a od razu jakoś cieplej i lżej robi się na sercu. Procesowi parzenia herbaty można jednak nadać jeszcze więcej wyjątkowości, wykorzystując do niego odpowiednie akcesoria – na przykład żeliwny dzbanek z czarkami i podgrzewaczem. Ten wywodzący się z Japonii zestaw zyskał ostatnio sporą popularność. I nic dziwnego – w końcu zamienia parzenie herbaty w prawdziwy rytuał, dzięki któremu możemy przemycić do naszej codzienności szczyptę orientalnej magii. W dzisiejszym wpisie podpowiadamy, jak obchodzić się z żeliwnym czajnikiem – jak parzyć w nim herbatę i jak o niego dbać.

Zalety parzenia herbaty w dzbanku żeliwnym

Żeliwne dzbanki do parzenia herbaty to naczynia o długiej historii. Ich prototypy powstawały już w XII wieku na japońskiej wyspie Honsiu – władca tamtejszego dystryktu Nambu odkrył, że z wydobywanej tam rudy żelaza można tworzyć trwałe i funkcjonalne naczynia. Wieści o wynalazku lotem błyskawicy rozniosły się po całej Japonii, a imbryki i czarki z Nambu szybko wpisały się w tradycję przygotowywania herbaty. Do dziś wielu Japończyków uważa, że napar parzony w żeliwnych naczyniach nabiera innego, wyjątkowego smaku.

W ostatnim czasie żeliwne dzbanki również u nas zdobyły dużą popularność. Cenimy je przede wszystkim za design – ich charakterystyczna chropowata struktura przypomina… łuski smoka, więc mocno kojarzy nam się z orientem. Imbryki tego typu wyjątkowo elegancko prezentują się na stole, zwłaszcza w towarzystwie tradycyjnych czarek. Spodobają się nie tylko smakoszom herbaty, ale też każdemu, kto docenia piękno przedmiotów użytkowych – tak oryginalny sposób podania herbaty z pewnością zaskoczy gości i doda atmosferze spotkania orientalnej nutki.

Na tym jednak nie kończą się zalety żeliwnych czajniczków. Żeliwo, powstające ze stopu żelaza, węgla i takich składników, jak fosfor, krzem czy mangan, to materiał niezwykle trwały i odporny na wszelkie uszkodzenia. Wykonane z niego naczynia już na pierwszy rzut oka wyglądają na pancerne i to wrażenie wcale nie jest złudne. Nie ulegają deformacjom ani nie poddają się szkodliwemu działaniu wysokiej temperatury. Dobrze również przewodzą ciepło, co w przypadku dzbanka do herbaty jest niezwykle ważne – napar przygotowany w żeliwnym imbryku dłużej zachowa odpowiednią temperaturę i nawet po dłuższej chwili nadal będzie gorący.

Jak używać dzbanka żeliwnego?

Tradycyjne japońskie czajniki z żeliwa, zwane tetsubin, pierwotnie służyły wyłącznie do gotowania wody na herbatę. Szybko się nagrzewały, a to znacznie skracało cały proces przygotowywania naparu. Współczesnych dzbanków żeliwnych raczej używa się wyłącznie do parzenia herbaty. Zazwyczaj wykończone są specjalnymi antykorozyjnymi powłokami, które niezbyt dobrze znoszą kontakt z ogniem i innymi mocnymi źródłami ciepła – stawianie ich na palniku czy płycie grzewczej mogłoby je zniszczyć.

Parzenie herbaty w żeliwnym dzbanku jest dziecinnie proste. Do dołączonego do imbryka zaparzacza w formie sitka wystarczy wsypać odpowiednią porcję herbacianych liści, a następnie zalać gorącą wodą. I już, gotowe! Teraz czekamy tylko, aż susz się otworzy i uwolni cały swój aromat, a potem wyciągamy zaparzacz i rozlewamy napar do filiżanek, kubków albo czarek.

Jak dbać o dzbanek żeliwny?

Przed pierwszym użyciem czajnik żeliwny należy wyparzyć, zalewając, najlepiej dwukrotnie, wrzątkiem, a następnie osuszyć miękką ściereczką. Po przygotowaniu herbaty wystarczy go dokładnie wypłukać gorącą wodą i wytrzeć do sucha – wilgoć sprzyja rozwojowi korozji, na którą żeliwo jest szczególnie podatne. Aby przedłużyć trwałość imbryka, warto trzymać się kilku zasad:

• żeliwnych dzbanków nie myjemy w zmywarkach ani nie używamy w mikrofalówkach;
• do ich mycia nie stosujemy żadnych detergentów ani twardych czyścików – tylko woda i delikatna gąbka;
• przechowujemy je w suchym, zacienionym miejscu, zawsze ze zdjętą pokrywką;
• nie wkładamy ich do lodówki i nie wlewamy do nich zimnych napojów, ponieważ takie nagłe schłodzenie może uszkodzić powłokę ochronną (aby uzyskać zimny napój, wystarczy wrzucić do niego kostki lodu);
• nie przetrzymujemy w nich naparu ani wody zbyt długo.

Warto pamiętać również o tym, że żeliwo sprzyja osadzaniu się specyficznego herbacianego nalotu. Powstaje on z zawartych w suszu garbników i nie jest szkodliwy dla zdrowia, a nawet – jeśli w czajniku parzy się wyłącznie jeden rodzaj herbaty – może wzbogacić smak naparu. Aby pozbyć się nalotu, wystarczy przetrzeć środek dzbanka miękką gąbką.

Skompletuj zestaw rodem z Kraju Kwitnącej Wiśni – czarki i podgrzewacze do dzbanków żeliwnych

Do żeliwnego dzbanka warto dobrać specjalny żeliwny lub metalowy podgrzewacz na tealight, dzięki któremu napar dłużej pozostaje ciepły, oraz komplet czarek – niewielkich naczyń w kształcie miseczki. Chińczycy i Japończycy do dziś używają ich podczas ceremonii parzenia i picia herbaty. W obu azjatyckich krajach powszechnie uważa się, że napar pity z czarki smakuje o wiele lepiej, a ponieważ naczynie ma niewielką pojemność (zazwyczaj ok. 25–30 ml), należy delektować się każdym jego łykiem.

Zwyczaj używania tych niewielkich „miseczek” rozgościł się też w Polsce. W najlepszych herbaciarniach napar serwuje się w żeliwnym lub ceramicznym dzbanku, podając go na stół w komplecie z czarkami. Tworzy to wyjątkowy, niepowtarzalny klimat. Jeśli chcesz przenieść tę atmosferę do swojego domu, koniecznie zajrzyj na home-sklep.pl i wyposaż swoją kuchnię w akcesoria do parzenia herbaty. Dzięki nim każda chwila spędzona przy ulubionym naparze nabierze magicznego charakteru!

Źródło zdjęć: home-sklep.pl, unsplash.com